بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، در پی موافقت آیت الله احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی، در راستای معرفی و ترویج آثار یکی از پایه‌گذاران علوم اسلامی در دوره ۲۰۰ سالۀ نخست پس از دوره حضور امامان شیعه، مسئولیت انتشار مجموعه آثار کنگره بین‌المللی بزرگداشت هزاره سید مرتضی، را عهده‌دار شده است.
در همین راستا دوره ۵ جلدی «الأمالی» به تازگی منتشر شده است، در این کتاب علاوه بر تفسیر برخی از آیات متشابه و مشکل و تبیین احادیث دشوار، تعدادی از مسائل کلامی چالش برانگیز میان شیعه و دیگر مذاهب طرح شده و دیدگاه مذهب عدلیه در این مسائل تبیین شده است.
در واقع این کتاب از نظر فقه‌الحدیث، تفسیر و کلام، اثری مورد توجه و شیوه نگارش آن نیز بر اساس شیوه امالی‌نویسی است.
اهل حدیث، آن را با اسم أمالی المرتضی می‌شناسند، اما در فهرست‌های قدیمی، این کتاب به نام «الغرر و الدرر» نامیده می‌شود، این کتاب را با عناوین دیگری، از جمله الامالی فی التفسیر، غررالفوائد و درر القلائد، التفسیر، مجالس التاویلات و مجالس کشف‌الآیات نیز می‌خوانند.
نقل شده است که سید مرتضی، این کتاب را در راه حجاز هر جا که در منزلی فرود می‌آمد بر شاگردانش املا می‌کرد و آنها نیز به همان ترتیبی که از او شنیده بودند، آنها را جمع‌آوری می‌کردند.
این کتاب، از نظر ساختاری مشتمل بر ۸۰ مجلس و بخش تکمله و از نظر محتوایی نیز دربرگیرنده موضوعات مختلفی همچون تفسیر آیاتی از قرآن کریم، بر اساس مذهب عدلیه، شرح و توضیح تعدادی از احادیثی که معمولاً علما در تأویل آنها با هم اختلاف دارند، تبیین دیدگاه مذهب عدلیه در مورد برخی از مسائل چالشی علم کلام مانند مسئله رؤیت خدا، خلق افعال بندگان، اراده خدا بر زشتی‌ها... و نقد دیدگاه دیگران، شرح و نقد ادبی برخی اشعار و نصوص ادیبان و شعرای دوران جاهلی و صدر اسلام و... می‌شود.
تنوع موضوعات طرح‌شده در این کتاب سبب شده که ادبا، متکلمان، مفسران و ... هرکدام به‌تناسب علایق خود از این کتاب استفاده کنند و بسیاری از علما این کتاب را به‌خاطر محتوایش ستایش کنند. این کتاب حتی موردتوجه علمای اهل‌سنت نیز بوده است.
نظر شما